De Groene Belevenis en de gemeente Leusden werken al ruim 5 jaar samen aan bewonersparticipatie in de energietransitie. In zes buurten passen we een bottom-up buurtaanpak toe en dat blijkt een groot succes. Om andere gemeenten en participatieprofessionals op weg te helpen, hebben we de opgedane ervaringen en lessen samengevat in een handreiking.
De landelijke klimaatstichting HIER schreef er onlangs een artikel over en interviewde hiervoor onze collega Henriëtte Former, die de participatieaanpak in opdracht van de gemeente coördineert.
Techniek geen uitdaging
Volgens Henriëtte ligt de uitdaging niet in de techniek, maar in het proces en het creëren van draagvlak. Het vormen van een groeiend aantal buurtteams met behulp van onze onafhankelijke begeleiding als lokaal natuur- en duurzaamheidscentrum blijkt daarvoor een belangrijke succesfactor. Henriëtte: “In de buurtteams onderzoeken bewoners zelf welke warmteoplossingen het passen bij hun eigen huis. De techniek is meestal niet de beperkende factor, maar veeleer het te doorlopen proces en het creëren van eigenaarschap. Daarom hebben we in deze handreiking vastgelegd hoe je goed samenwerkt met bewoners en hoe je hen faciliteert en begeleidt om samen tot een plan voor hun woning te komen.”
Dakdaten
Door maatwerk en flexibiliteit in het tempo kunnen bewoners stappen zetten op een moment dat zij er klaar voor zijn. “Verschillende snelheden in een wijk zijn niet erg. Als er maar beweging is.” aldus Henriëtte. Een concreet voorbeeld uit de wijk Alandsbeek illustreert de impact van de aanpak. Hier liepen meerdere bewoners tegen problemen met hun dak aan. Henriette organiseerde bijeenkomsten – ‘dakdaten’ genoemd – en hieruit ontstond al snel een enthousiaste groep buurtbewoners. Het dakdaten heeft uiteindelijk een geïsoleerd voorbeeld dak opgeleverd, met onder andere technische tekeningen die een aannemer kan gebruiken en een voorbeeld van een vergunningstraject.
Sterke lokale netwerken
Vanachter een bureau kun je als gemeente tot een stappenplan komen, maar zo krijg je de mensen niet in beweging. Henriëtte: “Door op zoek te gaan naar vraagstukken die in de buurt leven, maak je contact en groeit betrokkenheid. Hieruit ontstaan sterke lokale netwerken van bewoners, die samen kennis en eigenaarschap opbouwen.”
Lees meer
Lees het hele artikel op de website van HIER of download de participatie handreiking. Deze handreiking is met name geschikt voor wijken met particuliere woningen en individuele energieoplossingen.